Khi nhắc đến Hà Nội, khó ai có thể bỏ qua Hồ Hoàn Kiếm một biểu tượng gắn liền với lịch sử lâu đời và văn hóa đặc sắc của thủ đô. Hồ không chỉ là điểm đến hấp dẫn mà còn là nơi mang lại cảm giác bình yên, như một “lá phổi xanh” giữa lòng phố cổ nhộn nhịp. Trong bài viết này, Tway Air sẽ dẫn bạn khám phá những nét riêng độc đáo của Hồ Hoàn Kiếm, biểu tượng ngàn năm của Hà Nội.

Hồ Hoàn Kiếm ở đâu? Tên gọi khác là gì​?

Hồ Hoàn Kiếm, hay còn gọi là Hồ Gươm, là hồ nước ngọt tự nhiên nằm ngay trung tâm Hà Nội, phường Hoàn Kiếm, với diện tích khoảng 12 ha. Qua nhiều thời kỳ, hồ từng được gọi bằng những cái tên khác nhau: hồ Lục Thủy nhờ màu nước quanh năm trong xanh, hồ Thủy Quân dùng để duyệt thủy binh, hay hồ Tả Vọng – Hữu Vọng dưới thời Lê mạt. Cái tên Hoàn Kiếm xuất hiện từ đầu thế kỷ XV, gắn với truyền thuyết vua Lê Lợi trao trả gươm thần cho Rùa Vàng.

Vị trí của hồ tạo nên sự giao thoa đặc biệt giữa khu phố cổ với những tuyến phố hiện đại do người Pháp quy hoạch như Nhà Thờ, Tràng Thi, Hàng Bài, Tràng Tiền… Chính điều này khiến Hồ Hoàn Kiếm trở thành trái tim kết nối giữa nét đẹp truyền thống và hiện đại của Hà Nội. Dạo quanh hồ, du khách sẽ được hít thở không khí trong lành, chiêm ngưỡng mặt nước phẳng lặng phản chiếu bóng cây cổ thụ, cảm nhận trọn vẹn vẻ thơ mộng và thanh bình nơi đây.

Truyền thuyết và sự tích Hồ Hoàn Kiếm

Hồ Hoàn Kiếm nổi tiếng không chỉ bởi cảnh sắc mà còn bởi truyền thuyết vua Lê Lợi trả gươm cho Rùa Vàng, một câu chuyện lưu truyền qua nhiều thế hệ và trở thành biểu tượng của lòng yêu nước, ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam.

Theo truyền thuyết, vào thế kỷ 15, khi Lê Lợi khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh, ông từng nhặt được một thanh gươm sáng chói bên hồ Lục Thủy (tên cũ của Hồ Hoàn Kiếm). Thanh gươm này, với chuôi khắc chữ “Thuận Thiên” – “Lợi”, được xem là báu vật trời ban. Lê Lợi dùng gươm này để lãnh đạo nghĩa quân giành chiến thắng vang dội, giải phóng đất nước.

Sau khi lên ngôi vua vào năm 1428, Lê Thái Tổ đã du thuyền trên hồ. Bất ngờ, Rùa Vàng xuất hiện, xin lại thanh gươm. Nhà vua hiểu ý và trao gươm. Thanh gươm lập tức bay lên trời rồi biến mất trong lùm cây trên Tháp Rùa. Câu chuyện này không chỉ gợi nhớ sức mạnh, lòng yêu nước mà còn nhấn mạnh tinh thần đoàn kết, ý chí quật cường của dân tộc Việt trong lịch sử chống giặc ngoại xâm.

>>> Xem thêm: Thiền Viện Trúc Lâm Tuyên Quang – Điểm đến tâm linh thanh tịnh giữa núi rừng

Các điểm tham quan hấp dẫn quanh Hồ Hoàn Kiếm

Tháp Rùa

Nằm kiêu hãnh trên gò Rùa giữa hồ, Tháp Rùa là một kiến trúc mang tính biểu tượng của Hà Nội. Xây dựng từ năm 1884 – 1886, công trình này kết hợp tinh hoa kiến trúc Pháp và nét truyền thống Việt Nam. Tháp gồm 3 tầng, hình chữ nhật thu nhỏ dần từ dưới lên, với cửa cuốn nhọn trước sau, cửa bên hông và lan can trang trí tinh xảo. Ngôi sao năm cánh trên đỉnh tháp là biểu tượng quốc gia, khiến Tháp Rùa trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa và thi ca Hà Nội. Mỗi buổi sáng và chiều, ánh nắng chiếu xuống hồ tạo nên khung cảnh Tháp Rùa phản chiếu lung linh, khiến nơi đây trở thành địa điểm chụp ảnh yêu thích của nhiều du khách.

Đền Ngọc Sơn

Đền Ngọc Sơn, ra đời vào thế kỷ 19, phản ánh vẻ đẹp kiến trúc cổ điển Việt Nam với các chi tiết chạm trổ tinh tế. Cổng đền rồng phượng uy nghiêm, mái cong nhẹ nhàng, bên trong là tượng Phật và các vị thần, tạo nên không gian linh thiêng, trang nghiêm cho người dân và du khách. Đến đây, du khách còn có thể dạo quanh khuôn viên đền yên tĩnh, cảm nhận nhịp sống chậm rãi và không khí thanh bình của Hồ Gươm.

Tháp Bút và Đài Nghiên

Được xây vào năm 1865 dưới triều vua Tự Đức, Tháp Bút và Đài Nghiên là minh chứng cho truyền thống hiếu học của người Việt. Đài Nghiên gồm ba chân hình con cóc, trên thân khắc 64 chữ Hán ca ngợi tinh thần ham học. Tháp Bút cao 9m, chạm khắc dòng chữ “Tả Thanh Thiên”, tượng trưng cho ý chí vươn lên và lòng say mê tri thức. Công trình này không chỉ là điểm đến lịch sử mà còn là nguồn cảm hứng cho những ai yêu thích văn hóa và tri thức Việt Nam.

Cầu Thê Húc

Cầu Thê Húc, cây cầu gỗ đỏ nối bờ hồ với Đền Ngọc Sơn, mang vẻ đẹp mềm mại với 15 nhịp và 32 cột gỗ tròn. Mặt cầu lát ván lim, lan can chạm 36 con tiện hình con kìm, trở thành một biểu tượng kiến trúc nổi bật, tô điểm cho khung cảnh thơ mộng của Hồ Gươm. Buổi hoàng hôn, ánh sáng đỏ của cầu phản chiếu xuống mặt nước tạo ra một khung cảnh huyền ảo, thu hút cả dân địa phương lẫn khách du lịch.

Nhà hát Lớn Hà Nội

Tọa lạc trên Quảng trường Cách mạng Tháng Tám, Nhà hát Lớn là công trình kiến trúc Pháp cổ điển nổi bật, xây dựng từ năm 1901. Mặt tiền với cột trụ, mái vòm cong và chi tiết hoa văn tinh tế kết hợp nội thất sang trọng, tạo nên không gian biểu diễn nghệ thuật đẳng cấp, đáp ứng đa dạng chương trình văn hóa. Nhà hát còn thường xuyên tổ chức các buổi hòa nhạc, múa ballet và opera, khiến nơi đây luôn sôi động và hấp dẫn du khách yêu nghệ thuật.

Phố cổ Hà Nội

Vùng phố cổ 36 phố phường, bao quanh Hồ Gươm, lưu giữ những giá trị truyền thống lâu đời. Các ngôi nhà ống cổ kính, mái ngói cong, cửa sổ nhỏ mang đậm dấu ấn lịch sử. Du khách có thể tham quan đền, cầu, nhà hát hay thưởng thức đặc sản như phở, bún chả, cốm… Mỗi con phố đều có những câu chuyện lịch sử riêng, cùng những cửa hàng thủ công truyền thống khiến chuyến đi trở nên sống động và đầy trải nghiệm.

Nhà hát Múa rối nước Thăng Long

Thành lập năm 1956, đây là nhà hát múa rối nước đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam, góp phần quảng bá loại hình nghệ thuật độc đáo ra thế giới. Các tiết mục nổi tiếng như “Rối Trạng Quỳnh”, “Thạch Sanh” được biểu diễn thường xuyên, thu hút du khách và trẻ em. Khán giả còn được trải nghiệm các buổi biểu diễn tương tác, hiểu thêm về kỹ thuật và câu chuyện dân gian Việt Nam.

Đền Bà Kiệu

Còn gọi là Thiên Tiên Điện, đền thờ Mẫu Liễu Hạnh được xây từ thế kỷ 17, nằm trên phố Đinh Tiên Hoàng. Kiến trúc gồm Tam quan và đền thờ, mái ngói cong, chạm trổ tinh xảo, là nơi tín ngưỡng linh thiêng của người dân Hà Nội. Hàng năm, đền tổ chức các lễ hội truyền thống, thu hút đông đảo người dân và khách du lịch đến cầu bình an và may mắn.

Tháp Hòa Phong

Tháp Hòa Phong nằm bên bờ Đông Hồ Gươm, là di tích còn lại của chùa Báo Ân thế kỷ 19. Ngọn tháp vuông 3 tầng, cửa vòm hướng bốn phương, tượng nghê đá trang trí, ghi dấu một thời lịch sử oanh liệt của Hà Nội. Ngắm nhìn tháp, du khách có thể cảm nhận rõ nhịp sống yên bình và những câu chuyện lịch sử đã đi qua nơi đây.

Đền thờ vua Lê

Đền thờ vua Lê tọa lạc trên bờ Tây Hồ, gần đình Nam Hương, với kiến trúc mái cong truyền thống Việt Nam. Bên trong là bài vị và tượng vua Lê Thái Tổ, biểu tượng khí phách và tinh thần dân tộc. Công trình này không chỉ tôn vinh vua Lê mà còn là điểm tham quan giúp tìm hiểu về các triều đại lịch sử Việt Nam.

Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục

Quảng trường trung tâm phố cổ, nơi giao nhau của các tuyến đường nổi tiếng. Thiết kế hình tròn, đài phun nước và màn hình LED hiện đại, là điểm vui chơi, tổ chức sự kiện sôi động cho người dân và du khách. Ngoài ra, quảng trường còn là nơi tổ chức các lễ hội văn hóa, biểu diễn nghệ thuật ngoài trời, mang đến không khí náo nhiệt quanh năm.

Thời điểm lý tưởng để tham quan Hồ Hoàn Kiếm

Hồ Hoàn Kiếm có sức quyến rũ quanh năm, bởi mỗi mùa lại mang đến một sắc thái rất riêng, khiến du khách luôn có lý do để quay lại.

• Mùa xuân: Không khí se lạnh cuối đông tan dần, nhường chỗ cho nắng nhẹ và chồi non xanh mướt. Ven hồ, hoa đào nở rộ, điểm xuyết sắc hồng trên nền trời trong vắt. Đây cũng là lúc Hà Nội bước vào mùa lễ hội, như Lễ hội Chùa Một Cột hay các hoạt động văn hóa quanh phố cổ.
• Mùa hè: Khi nắng lên rực rỡ, Hồ Hoàn Kiếm trở thành chốn tránh nóng tuyệt vời. Bạn có thể đạp xe quanh hồ hoặc thưởng thức ly kem Tràng Tiền mát lạnh.
• Mùa thu: Thời gian này đẹp nhất trong năm với hoa sữa thoảng nhẹ, lá vàng rơi lác đác và bầu trời trong xanh. Một buổi chiều ngắm hoàng hôn buông xuống hồ là khoảnh khắc khó quên.
• Mùa đông: Khi hơi sương giăng phủ mặt hồ, không gian quanh Hồ Gươm trở nên tĩnh lặng và trầm mặc. Khung cảnh ấy mang vẻ đẹp cổ kính, rất riêng của Hà Nội mỗi khi đông về.

>>> Xem thêm: Khám phá thông tin chi tiết giá vé bến thuyền Phong Nha – Kẻ Bàng 2025

Thiên đường ẩm thực quanh Hồ Hoàn Kiếm Hà Nội

Khu vực quanh Hồ Gươm còn được gọi là “thiên đường ẩm thực” của thủ đô. Chỉ cần dạo một vòng, bạn sẽ bắt gặp đủ món ngon đặc trưng của Hà Nội.

• Bún chả phố Cầu Gỗ: Bún chả ở phố Cầu Gỗ nổi tiếng với thịt nướng thơm lừng, ăn kèm bún tươi, rau sống và nước chấm đậm đà. Giá cả vừa phải, phù hợp cho mọi đối tượng.
• Phố Tô Tịch: Phố Tô Tịch nổi bật với hoa quả dầm mát lạnh và sữa chua béo ngậy. Ngoài ra còn có nhiều món chè ngon như chè Thái, chè bưởi, chè sầu riêng.
• Kem Tràng Tiền: Kem Tràng Tiền là thương hiệu lâu đời, gắn liền với tuổi thơ của nhiều thế hệ người Hà Nội. Các loại kem ở đây đơn giản nhưng đậm vị, rất được yêu thích.
• Cafe Phố Cổ 11 Hàng Gai: Quán cafe mang không gian cổ kính, tách biệt khỏi ồn ào phố cổ. Cà phê trứng là món đặc sản không thể bỏ qua.
• Kem Thủy Tạ: Kem Thủy Tạ ra đời từ những năm 1950, trở thành một phần ký ức của người Hà Nội. Vừa thưởng thức kem vừa ngắm Hồ Gươm là trải nghiệm đáng nhớ.

Các phương tiện di chuyển đến Hồ Hoàn Kiếm Hà Nội

Dưới đây là những gợi ý di chuyển thuận tiện để đến Hồ Hoàn Kiếm mà bạn có thể tham khảo:

• Đi bộ: Nếu bạn đang ở khu vực phố cổ, đi bộ là cách đơn giản và nhanh chóng nhất để tới hồ. Hầu hết các địa điểm trong phố cổ chỉ cách Hồ Hoàn Kiếm vài phút đi bộ. Bạn có thể dùng bản đồ hoặc hỏi người dân địa phương để tìm đường dễ dàng.
• Xe ôm: Muốn di chuyển nhanh hoặc tránh đi bộ, xe ôm là lựa chọn hợp lý. Giá cả khá phải chăng, khoảng 20.000 – 30.000 VND cho quãng đường ngắn. Dễ dàng đặt xe qua các ứng dụng như Grab, Gojek hay Be.
• Thuê xe đạp: Khám phá quanh Hồ Hoàn Kiếm bằng xe đạp sẽ mang đến trải nghiệm thú vị và thoải mái. Bạn có thể thuê xe tại các cửa hàng hoặc khách sạn gần đó. Chi phí thuê xe thường dao động từ 50.000 – 100.000 VNĐ/ngày.
• Xe buýt: Nếu bạn ở xa, xe buýt cũng là lựa chọn thuận tiện để đến hồ. Một số tuyến phổ biến đi qua Hồ Hoàn Kiếm: 09, 14, 36. Giá vé cho một lượt chỉ khoảng 7.000 VND.

Một số mẹo hữu ích khi tham quan Hồ Hoàn Kiếm Hà Nội

Để có chuyến tham quan trọn vẹn, bạn nên lưu ý một số kinh nghiệm sau:

• Đi bộ xung quanh hồ sẽ giúp bạn dễ dàng khám phá các điểm du lịch gần kề mà không tốn nhiều sức.
• Khi sử dụng dịch vụ xích lô, nhớ hỏi trước về quãng đường và giá cả để tránh bị tính phí cao.
• Khu vực xung quanh hồ, đặc biệt là chợ Đồng Xuân và phố cổ, có nhiều cửa hàng bán quà lưu niệm như đồ thủ công, bánh cốm, ô mai,…
• Theo kinh nghiệm du lịch Hà Nội, buổi chiều là thời điểm thích hợp để mua sắm vì bạn dễ thương lượng giá hơn so với buổi sáng.
• Chọn khách sạn gần Hồ Hoàn Kiếm hoặc phố cổ sẽ thuận tiện cho việc tham quan.
• Vào mùa cao điểm, nên đặt phòng trước vài tuần đến một tháng để tránh tình trạng hết phòng.

Tổng kết

Hồ Hoàn Kiếm không chỉ là một thắng cảnh nổi tiếng mà còn là biểu tượng tinh thần, ghi dấu lịch sử và văn hóa của Hà Nội qua nhiều thế kỷ. Ghé thăm hồ, bạn sẽ được hòa mình vào không gian bình yên, thưởng ngoạn cảnh sắc thơ mộng và cảm nhận nhịp sống đặc trưng của thủ đô ngàn năm văn hiến. Dù là lần đầu hay nhiều lần trở lại, Hồ Hoàn Kiếm luôn mang đến những trải nghiệm đáng nhớ, khiến mỗi chuyến đi trở nên trọn vẹn và khó quên.